Geniz Eti

Geniz eti nedir: 

Geniz eti veya adenoid vejetasyon ; burun boşluğunun arkasındaki geniz bölgesinde bulunan lenfoid dokudur. Yaygın bilinenin aksine geniz etinin varlığı anormal bir durum değildir, çocukluk döneminde  her bireyde geniz eti bulunur. Geniz eti aynı bademcikler gibi solunum yoluyla vücuda girebilecek zararlı maddelerin ve mikroorganizmaların tutularak yok edildiği önemli bir savunma organıdır. Özellikle 2-6 arası boyutu artar. 

Bununla birlikte bazen özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu sıklığı, alerji, genetik faktörler gibi çeşitli etkilerle normalden fazla büyüme gösterir ve geniz bölgesinde tıkanmalara veya hava pasajının daralmasına neden olabilir.  Bu durum, solunum sistemi başta olmak üzere çeşitli konularda şikâyetlere neden olabileceği gibi; belirli durumlarda ciddi hastalıkların kaynağı da olabilir. Bu nedenle, geniz eti büyümelerinde hastanın kişisel özellikleri ve altta yatan duruma bağlı olarak tedavi uygulanması gerekir.

Geniz eti büyüklüğün belirtileri nelerdir?

Geniz eti büyüklüğü öncelikle ağzı açık uyuma, horlama, uykuda nefes durması ve tıkanmalar, huzursuz uyuma, gece aşırı terleme, sık uyanma gibi belirtilerle kendini belli eder. Bu durum uzun sürerse uyku kalitesindeki bozulma,,gece kan  oksijen seviyesindeki düşüklük  ve ağzı açık uyumaya bağlı kubbe damak, göz altlarında morluklar gibi geniz eti olan çocuklara has bir yüz görüntüsü ortaya çıkmaya başlar, büyüme ve boy uzamasında yavaşlama, gün içinde dikkat dağınıklığı, sinirlilik, gece alt ıslatma gibi  ikincil etkileri görülebilir. Geniz eti büyük olan çocuklarda üst solunum yolu ve orta kulak enfeksiyonu sıklığında artış, orta kulakta sıvı birikimi ve işitme kaybı problemleri daha sık görülür. Geniz etinin kronik iltihabı (kronik adenoidit) sürekli bir geniz akıntısı, boğazda kronik tahriş ve ağrı, gıcık hissi, özellikle geceleri artan öksürüğe neden olabilir. 

Geniz eti büyüklüğü nasıl tespit edilir?

Geniz etinin muayenesi için altın standart yöntem endoskopik geniz muayenesidir. Bu muayene ile eşlik eden alerjik bulgular, burun etlerinin durumu, sinüzit , burun içinde kıkırdak ve kemik eğrilikleri yanı sıra geniz etinin büyüklüğü ve durumu değerlendirilir. Bu muayene pediatrik  rijit veya fleksibl endoskoplar ile yapılır. Muayeneye uyum sağlayamayan çocuklarda ise geniz eti büyüklüğü direkt geniz grafisi ile değerlendirilebilir. 

Geniz eti problemlerinin tedavisi nedir?

Geniz eti büyüklüğü veya geniz etine bağlı problemlerinin tedavisi planlanırken öncelikle yakınmaların süresi, şiddeti, kulakları durumu, o an ki aktif enfeksiyon veya alerji varlığı değerlendirilerek karar verilir. Eğer yakınma süresi 3 ayı geçmemiş ise, kulakla ilgili acil müdahale gerektiren bulgular veya ciddi işitme kaybı yoksa, muayene bulgularına göre ilaç tedavisi ile takip edilir, bu tedaviye yanıtı değerlendirilir, bu medikal tedavi ile gözlem sırasında aileden uyku sırasında çocuğu sık gözlemlemesi istenir. 

Geniz eti ameliyatı ne zaman gerekir?

• 3 ayı geçen ağzı açık uyuma, horlama, uyku kalitesinde bozulma
• Geniz etine bağlı uykuda nefes durması, tıkanma (uyku apnesi) var ise süreye bakılmaksızın ameliyat edilmesi gerekir
• Kulaklarda sıvı birikimine bağlı tüp takılacaksa beraberinde geniz eti mutlaka alınmalıdır
• Çocuklarda geniz etinden bağımsız olarak bademciklerin alınması gerekiyorsa beraber geniz eti de alınmalıdır

Geniz eti ameliyatı nasıl yapılır?

Geniz etinin alınmasında klasik yöntem ağız içinden küret adı verilen cerrahi aletlerle geniz etinin alınmasıdır. Ancak bu yöntemde eğer burun içinden endoskopla kontrol yapılmazsa ufak kalıntılar bırakılabilir, bu kalıntılar daha sonra geniz etinin tekrarlamasına neden olabilir,  daha derin dokular veya östaki tüpü ağzı hasarlanabilir. Bu riskleri azaltmak için ben geniz eti ameliyatlarını endoskopik olarak mikrodebrider kullanarak yapıyorum. Bu yöntemle yapılan hastalarda östaki tüpü çıkışı korunarak ve geniz tavan kısmında kalıntı kalmadan daha hassas ve görerek işlem yapma şansı olmaktadır. 

Geniz eti ameliyat  ve iyileşme süreci nasıl geçer?

Geniz eti ameliyatı süresi yaklaşık 20-30 dk sürer. Ameliyattan 2 saat sonra beslenmeye başlanır. Aynı gün hasta taburcu edilir. İlk 3 gün soğuk, sıvı ve yumuşak gıdalar tercih edilir. 3.günden itibaren normal diyete geçilir. Ağrılı bir ameliyat değildir, genelde 3 günden sonra ağrı kesicilere ihtiyaç duyulmaz. düzelme 1 haftadan sonra net olarak farkedilir.