Endoskopik sinüs cerrahisi ameliyatı, endoskop adı verilen tıbbi alet yardımı ile burunda bulunan sinüslere uygulanan cerrahi müdahaleler olarak bilinmektedir. Endoskop adı verilen alet, ucunda ışık veya optik mercekli kamera gibi malzemeler bulunduran, çok sayıda branş tarafından tedavi ve ameliyatlarda sıklıkla kullanılan bir alettir. Endoskopik sinüs cerrahisi uygulamalarında da bu alete ihtiyaç duyulmaktadır. Çünkü sinüsler içinde kolaylıkla görülemeyen karanlık alanlar bulunmaktadır. Sinüslere ulaşılması için endoskop kullanılır ve hastanın burun kanalları içindeki bölgeden en net görüntü alınarak endoskopik sinüs cerrahisi kolaylıkla yapılabilmektedir.

Endoskopik sinüs cerrahisi uygulanarak elde edilen, hastanın burun kanalları içindeki sinüslere ait görüntüler, aynı zamanda anlık olarak bilgisayar ekranından takip edilebilmektedir. Bu kanallara zoom yapılarak yüksek çözünürlükte görüntü alınıp, kayıt altına alınması mümkün olmaktadır. Böylelikle sinüs tedavisinde ileri seviye süreç uygulanabilmektedir. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de endoskopik sinüs cerrahisi son yıllarda özellikle sinüzit ve benzeri hastalıkların tedavisinde en sık başvurulan yöntemler arasında yer almaktadır.

Hangi Durumlarda Endoskopik Sinüs Cerrahisi Yapılır?

Endoskopik sinüs cerrahisi durumları, tıp dünyasında oldukça fazla sebepten kaynaklanmaktadır. Endoskopik sinüs cerrahisinin başvurulduğu çok sayıda tıbbi rahatsızlık bulunmaktadır. Bunların en başında burun sağlığını da yakından ilgilendiren sinüs çevresinde gelişen rahatsızlıklarla alakalı çok sayıda hastalığın teşhisi, tedavisi ve cerrahi operasyonları için endoskopik sinüs cerrahisine başvurulabilmektedir.

Özellikle kronik veya akut sinüzit hastalıklarında, ilaçlı tedaviye uygulandığı ve antibiyotiklerin düzenli olarak kullanılmasına rağmen tedavide yanıt alınamaması durumunda endoskopik sinüs cerrahisi yöntemine başvurulduğu bilinmektedir. Bunun yanı sıra iyileşme görülmemiş şu rahatsızlıklarda endoskopik sinüs cerrahisi uygulanmaktadır:

• kronik sinüzit hastalığında
• ekrarlayıcı yani rekürren sinüzit
• nazal polip, antrokoanal polip, kanka redüksiyonu yani burun etlerinin küçültülmesi,
• sinüs mukoseli,
• burun ve sinir tümörleri,
• beyin omurilik sıvısı kaçağı,
• orbital dekompresyon yani tiroid oftalmopatisinde gözün baskıdan kurtarılması,
• optik sinir dekompresyonu yani göz sinirinin baskıdan kurtarılması,
• tıkalı gözyaşı kanalının açılması,
• koanal atrezi iyileştirilmesi,
• burunda tespit edilen yabancı cisimlerin dışarı alınması,
• burun kanaması kontrolü,
• hipofiz bezi tümörleri,
• kafa tabanı cerrahisi,
• septal kret,
• endoskopik septoplasti ve östaki tüpü problemleri

Endoskopik Sinüs Cerrahisi Uygulamaları Nelerdir?

Endoskopik sinüs cerrahisi yöntemleri, çok sayıda problem teşhis ve tedavi sürecinde aktif bir şekilde kullanıldığı için her bir işlemde farklı usul ve protokoller devreye girebilmektedir. Özellikle endoskopik sinüs cerrahisi ameliyatları, hastanın durumuna bağlı olarak lokal anestezi ve genel anestezi altında gerçekleştirilebilmektedir. Bu sebeple endoskopik sinüs cerrahisinde farklı uygulama teknikleri görülmesi mümkündür.

Hastanın durumu ve yapılacak işleme göre yalnızca sedatif ilaçlar ile yani tam bir uyutma sağlamayan sedasyon işlemi ile de endoskopik sinüs cerrahisi gerçekleştirilebilmektedir. Bu yüzden hastanın ameliyat öncesinde mutlaka mevcut hastalık öyküsünün ve varsa kullandığı ilaçların doktorlar tarafından bilinmesi gerekmektedir. Bu bilgilerin ışığında hastanın olası tüm komplikasyonlara hazırlıklı olacak şekil klinik ortamda ameliyat edilmesi mümkün olabilmektedir.

Endoskopik Sinüs Cerrahisi Nasıl Yapılır?

Endoskopik sinüs cerrahisi yapılışı bakımından hastanın mevcut durumuna ve doktorun belirlediği kriterlere göre gerçekleşmektedir. Ameliyat uygulaması yapılacak işleme göre farklı yöntemler kullanılarak yapılabilmektedir. Hastaya lokal ya da genel anestezi uygulanabilmektedir. Polipler veya tümörler üzerinden hastada bir problem oluşması halinde genel anestezi uygulaması tercih edilmektedir. Öte yandan hastanın daha basit işlem gerektiren rahatsızlıkları bulunması halinde lokal anestezi tercih edilmektedir. Ameliyattan önce hastanın mutlaka sinüs tomografilerinin çekilmesi ve doktorun daime kontrol edebileceği şekilde ameliyat sırasında yanında bulundurması gereklidir.

Endoskopik sinüs cerrahisi uygulamasında hastanın burnundan endoskop ile girilmektedir. Bu işlem için özel olarak geliştirilmiş oldukça hassas ve teknolojik ekipmanlar bulunmaktadır. Endoskopik sinüs ameliyatı uygulamaları hastanın gereksinimlerine ve tedavi şekline göre değişiklik gösterebilmektedir. Endoskopik sinüs cerrahisinde en çok kronik sinüzit tedavisi yapılmaktadır.

Endoskopik Sinüs Cerrahisi Yöntemleri

Endoskopik sinüs cerrahisi teknikleri, hastanın durumuna ve hastalık seviyesine göre değişiklik gösterebilmektedir. Uzman hekim gerekli muayeneleri yaptıktan sonra hastanın tedavisi için gerekli protokolleri tercih edecektir. Endoskopik sinüs cerrahisi uygulamalarında tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en çok kronik sinüzit hastalığı gelmektedir. Örnek olarak sinüzitte yapılan işleme bakıldığında, mevcut durumda hastanın tıkalı olan sinüs kanalları, endoskop aleti ile açılmaktadır. Bu işlem sırasında hastanın sağlıklı olan dokularına hiçbir şekilde müdahale edilmeden, dokuların korunup hastalıklı olanların temizlenmesi sağlanabilmektedir.

Öte yandan endoskopik sinüs cerrahisi yöntemleri arasında nazal polip hastalığının tedavisinde de etkili yöntemler kullanılmaktadır. Bu hastalıkta, sağlıklı yapılara ve dokulara zarar vermeden hem burunda hem de hastanın sinirlerinde ortaya çıkan tüm poliplerin, uzman hekim tarafından dikkatli bir şekilde temizliği gerçekleştirilmektedir. Ancak tümörlü hastalarda, bölgenin etrafındaki parçayla birlikte dışarı çıkıldığı için bu tür işlemlerde doktorun deneyimli olması çok önemlidir.

Endoskopik Sinüs Cerrahisi Sonrası Ne Yapılmalıdır?

Endoskopik sinüs cerrahisinden sonra yapılması gerekenler, hastaları yakından ilgilendirmektedir. Ameliyatın başarılı bir şekilde gerçekleşmesinden sonra hastalar bazı hususlara gerekli özeni göstermedikleri durumda, ameliyatın başarılı etkilerinin uzun süreli fayda görülmesi ne yazık ki mümkün olmayacaktır. Cerrahi müdahale sonunda hastanın 45 saate kadar burunda tıkanıklık yaşaması gayet normal olan bir durumdur. Doktorun uygun görmesi halinde hastanın burnunun içine tampon koyulabilir. Bu tampon ameliyattan sonra 3 gün içinde yine doktorun uygun gördüğü bir zamanda hastadan çıkarılacaktır.

Endoskopik sinüs ameliyatı olan hastalar, doktorun yönlendirdiği ve reçete ettiği ilaçları kullanmalıdır. Bunun dışında ilaç kullanılmaması gerekmektedir. Ayrıca doktorun önerdiği yöntemlere dikkat ederek burun içinin temizlenmesine dikkat edilmelidir. Eğer doktor izin vermediyse hastanın burnunun içine su çekmesi veya burnunu sümkürerek temizlemesi gibi eylemlerden kaçınması önemlidir.

Endoskopik Sinüs Cerrahisi Sonrası İyileşme Süreci

Endoskopik sinüs ameliyatı sonrası iyileşme, hastaya uygulanan tıbbi yöntemlere göre değişiklik gösterebilmektedir. Endoskopik sinüs cerrahisinden sonra hastanın burnunda kuruluk ve kabuklanmalar görmesi gayet normaldir. Fakat burundaki bu tip sorunlar hastaya rahatsızlık verecek durumdaysa mutlaka doktora başvurulması gerekmektedir. Geçirilen ameliyatın içeriğine ve kullanılan yöntemlere göre hastanın endoskopik sinüs cerrahisi sonrası iyileşme süreci birkaç haftadan 5-6 haftaya kadar çıkabilmektedir. Bu süreçte hastanın düzenli olarak gerçekleştirmesi gereken pansumanlarını ve kontrollerini aksatmaya özen göstermesi tavsiye edilmektedir.

Çocuklarda Endoskopik Sinüs Cerrahisi

Çocuklarda endoskopik sinüs cerrahisi tedavisi de sık görülebilmektedir. Özellikle çocuklardaki sinüzitlerde elbette enfeksiyonun durumuna göre gerekiyorsa antibiyotik tedavi yöntemi tercih edilmektedir. Geniz eti, ileri derecede büyük bademcik ve burun polibi gibi durumlarda endoskopik sinüs cerrahisi gibi yöntemler ile solunum yolunun açılması gerekebilmektedir. Kronik sinüzit tanısı konulan çocuk hastalarda pediatrik grupta da endoskopik sinüs cerrahisi uygulanabilmektedir.

Endoskop aletlerinin tıp dünyasında yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanması ile birlikte, burun cerrahisinde de yeni bir dönem başlamıştır. Çekilen filmlerle birlikte çocuk hastalarda ameliyat gereksinimi ortaya çıkmışsa, endoskopik sinüs cerrahisi çocuk hastalarda da başarılı bir şekilde uygulanabilmektedir. Çocuk hastalarda da endoskopik sinüs ameliyatı sonrası iyileşme süreci ortalama 5 haftadır.